
Od września 2019 r. w naszej Szkole możemy korzystać z tzw. sali sprzyjającej uczeniu się. Zastosowano w niej innowacyjną aranżację przestrzeni; uczniowie mogą z łatwością przemieszczać się po sali, komunikować się, konsultować przebieg pracy. Tym bardziej, że przestrzeń jest mobilna. Pufy, kanapy i stoły można z łatwością przenosić i konfigurować zależnie od potrzeb grupy. Priorytetem jest swobodna komunikacja.
Inspiracją do utworzenia sali sprzyjającej uczeniu się były nasze własne doświadczenia w pracy z Uczniami naszej Szkoły. Badacze proksemiki klasy szkolnej podkreślają, że innowacyjne podejście do aranżacji sali lekcyjnej może spowodować kojarzenie miejsca nauki z czymś przyejmnym, sprzyjającym zdobywaniu wiedzy i nawiązywaniu dobrych relacji.
„Ukrzesłowienie” uczniów zdaje się być przeżytkiem; modelem, który kiedyś będzie stanowił wspomnienie dawnych, szkolnych lat, w których dominował podawczy model uczenia się. W Sali nr 101 rola nauczyciela ogranicza się do moderowania: dyskusji, gier, doświadczeń, eksperymentów, dyskusji, czy dram. Sala sprzyjajaca uczeniu się pozwala nauczycielowi wyjść poza strefę biurka w stronę Uczniów i aktywnie włączyć się w ich pracę tworząc zespół. Zorganizowana w ten sposób przestrzeń nauki zwiększa zaangażowanie uczniów w proces uczenia się, a do tego powoduje, ze nauczyciel przestaje być najbardziej aktywną osobą w sali lekcyjnej.
W sali sprzyjającej uczeniu się wyodrębniamy cztery sekcje:
a) pracy grupowej: kanapa, pufy, sofy. Uczniowie mogą samodzielnie kreować swoją przestrzeń.
b) przestrzeni wspólnej: stół. W tej części możemy organizować debaty, dyskusje, podsumowanie lekcji, współpracę większej ilości uczniów, planowanie projektów.
c) wypoczynku/relaksu: materace, poduszki, koce. Nazwa tej sekcji jest niefortunna, ponieważ w tym miejscu Uczniowie mogą m. in. oddawać się lekturze tekstu w dowolnie wybranej przez siebie pozycji, przyjrzeć się swobodnie wykonanej przez siebie pracy, przemyśleć coś, lub przygotować się do dalszego wykonywania zadań.
d) nauki w ciszy/strefy wyciszenia: ławki pod ścianą z lampkami. Miejsca przygotowane dla Uczniów, którzy z różnych przyczyn wolą pracować w pojedynkę, potrzebują chwili na odseparowanie się od grupy lub nie mogą się skupić w obecności większej ilości osób. To miejsce wykorzystamy także w sytuacji, w której chcemy, aby Uczeń pracował nad danym zagadnieniem samodzielnie.
Sala daje wiele możliwości; zależy, czy chcemy, aby uczniowie komunikowali się ze sobą, czy też pracowali samodzielnie. Ustawienia w kręgi, półkola lub podkowy sprzyja budowaniu przyjaznej atmosfery, ułatwia kontakt wzrokowy, prowadzenie dyskusji, debat, a także sprzyja koncentracji grup na zadaniu. Przestrzeń zorganizowana w ten sposób wspiera różne style uczenia się, daje poczucie bezpieczeństwa. Uczniom potrzebującym cichego miejsca pozwala na skupienie się przed podjęciem pracy w grupach. Z kolei Uczniowie lubiący pracę w ruchu i bezpośredni kontakt z całą grupą mają pełną możliwość pracy w ulubiony sposób.
Jakie trudności mogą nas spotkać?
Poczucie, że lekcja jest chaotyczna, a Uczniowie się rozpraszają – problemem mogą być zbyt swobodne pozycje przyjmowane przez Uczniów, nieumiejętność szybkiego dostosowania zajęć do formy projektowej zamiast transmisyjnej. W swobodnej przestrzeni mniej zmotywowani Uczniowie mogą poczuć się zwolnieni z obowiązku pracy i koncentrować się tylko na relacjach towarzyskich – potrzebne im będzie wsparcie nauczyciela.
Uczenie się jako proces społeczny wymaga partycypacji, zespołowego działania i wiary w wartość współpracy. Budowanie zespołu opiera się na pracy zespołowej i uczeniu się bycia razem, co powinno skutkować kształtowaniem u uczniów kompetencji miękkich.
Wierzymy, że metamorfoza przestrzeni uczenia się to podążanie za Uczniem i jego potrzebami.
Kaja Ruszkowska
Najnowsze komentarze